برای یادگیری و تقویت حافظه از راههای عملی استفاده کنید
برای یادگیری چیزی حتما تمرکز خود را بالا ببرید و سعی کنید برای یادآوری مسائل آنها را رمزگردانی کنید، فقط این موضوع را به خاطر داشته باشید که برای پردازش اطلاعات حداقل به ۸ ثانیه تمرکز شدید احتیاج دارید بنابراین برای یادگیری به مکانی مراجعه کنید که چیزی حواستان را پرت نکند.
میتوانید اطلاعات را با رنگها، بافتها، بوها و سلیقهها مرتبط کنید تا در استفاده از آنها به شما کمک شود. حتی اگر سالمندی هستید که با “دیدن” اطلاعات را ذخیره میکنید، میتوانید از حسهای دیگرتان هم بهره ببرید تا در یادآوری اطلاعات یاور شما باشد به طور مثال برای حفظ یک متن فقط به آن نگاه نکنید، میتوانید آن را بلند بلند بخوانید تا از حافظه شنوایی خود کمک بگیرید.
همچنین برای به خاطر سپردن موضوعات جدید میتوانید آن را با اطلاعات قدیمیتر در ذهن خود مرتبط کنید تا در یادآوری آنها کار راحتتری داشته باشید.
اغلب میگویند: «پیر را تعلیم دادن، مشکل است». اما وقتی به مغز و کارکرد آن میرسیم، دانشمندان هیچ محدودیتی برای آن قائل نیستند. مغز انسان، توانایی فوقالعادهای در یادگیری و تغییر تا سنین پیری دارد. به این توانایی مغز نوروپلاستیسیتی (انعطافپذیری عصبی) میگویند، که باور به ایستایی مغز را به کل عوض کرد.
توانایی شگفتآور مغز برای فرمدهی مجدد به آن، زمانی که به یادگیری و حافظه میرسد، بیش از پیش شکوفا میشود. شما میتوانید از این قدرت خدادادی انعطافپذیری عصبی، برای افزایش تواناییهای شناختی، تقویت توانایی در یادگیری اطلاعات جدید و حتی تقویت حافظهتان در هر سنی به نفع خودتان بهره ببرید.
از روش حافظه انجمنی استفاده کنید
بعضی وقتها، برای این که چیزی را بهتر به خاطر بسپاریم، میتوانیم آن را به یک چیز آشنا در ذهن خودمان ربط دهیم. با این کار میتوانیم به انواع مختلفی از ضربههایی که بعد از سکته به ذهن ما وارد میشود، کمک کنیم. یک نقطهای را به عنوان نقطه انجمن برای خود مشخص کنید که هم به خوبی آن را میشناسید و هم به راحتی آن را به یاد میآورید.
برای مثال میتوانید تاریخ روزهایی که خاطرتان هست را با آنهایی که میخواهید یادتان بماند ربط بدهید. این میتواند تعطیلات عید باشد، تاریخ تولد خودتان یا هرچیزی از این دست که بسیار ملموس و مشخص است. برای مثال شاید بهتر باشد ملاقات با دکترتان را این گونه به خاطر بسپارید: ۲ هفته قبل از تولدم باید به چشم پزشکم مراجعه کنم.
نام افراد را به افراد مهم و مشهور ارتباط دهید. مثلا اگر کسی اسم کوچکش با یک شخص مشهور یکی بود، آن را به عنوان نقطه انجمن حافظه خود انتخاب کنید. از جزئیات بیشتر برای به خاطر آوردن چهره و اسم کامل افراد استفاده کنید. برای مثال، علی با موهای فرفری پریشان مشکی یا رضا با قد بلند و هیکل لاغر.
از کارهایی که انجام دادن آنها را به خاطر دارید برای یادآوری بقیه موارد استفاده کنید
اگر کار مهمی است که باید آن را انجام دهید، سعی کنید آن را به وسیله کارهایی که انجام دادن آنها به یادتان است به خود یادآوری کنید. با این کار میتوانید شناختی از آن وظیفه را در ذهن خود به وجود آورید و کمکم آن را در ذهن خود تعریف کنید.
مثلا ممکن است هر روز نیاز به خوردن داروی مشخصی بعد از وعده غذایی صبحانهتان داشته باشید. وقتی میروید سمت یخچال که پنیر بردارید، روی درب یخچالتان یک نوشته خواهید دید. نوشته به دستخط شما است. یادآور این است که اکنون باید قرص خود را بخورید. کارهای دیگر خود را نیز با این روند یادداشت کنید و در معرض دیدتان قرار دهید تا برای همیشه به موقع به کارهای خودتان برسید تا آنها در ذهن شما بمانند.
کار دیگری که برای سهولت به خاطرسپاری وظایف خودتان میتوانید انجام دهید این است که برای مثال، قرصها را در کنار چایساز قرار دهید. هربار صبح که مشغول آماده کردن چای و صبحانه میشوید، چشمتان به قرصهایتان میخورد و به شما یادآوری برای مصرف میشود.
همه چیز را در ذهنتان تصور کنید
یکی دیگر از روشهایی که میتواند به شما کمک کند تا موضوعاتی که میخواهید را به یاد آورید، این است که آن را در ذهن خود مجسم کنید. برای این که این کار را انجام دهید، سعی کنید تصویری از آن چیزی که میخواهید به یادتان بماند را در ذهن خود مجسم کنید. در واقع خودتان را در یک خاطره گذشته به گونهای تصور کنید که، در حال انجام دادن کاری هستید که باید به یاد داشته باشید.
وقتی که میخواهید سعی کنید کاری را که بعداً میخواهید انجام دهید یادتان بماند، آن را با جزئیات عجیب و غریبی در ذهن خود مجسم کنید. برای مثال اگر قرار است به ملاقات دوستتان بروید، خودتان را در حالتی تصور کنید که با یک لباس بیرون عجیبی به خانه او میروید یا مثلاً به جای ماشین با اسب به خانه همان دوستتان میروید. با این حرکت، به یادتان میماند که کجا باید بروید و چه باید بکنید.
برای تقویت حافظه و ذهن در سالمندان از تکرار استفاده کنید
شما میتوانید اطلاعات جدید را از طریق تکرار آن در ذهن خود به خاطر بسپارید. سعی کنید آن اطلاعات را مرتباً برای خودتان تکرار کنید. اطلاعات را جایی بنویسید و بارها آن را بخوانید و تکرار کنید. هر چند باری که نیاز است آن را در روز بخوانید و سعی کنید اطلاعات جدید را به خاطر بسپارید.
بعد از این که آن اطلاعات را خواندید، سعی کنید برای خودتان توضیحش دهید تا بهتر در ظرف ذهنتان گنجانده شود. آن را به زبان خودتان برای خود توضیح دهید.
کارهای جدید را امتحان کنید
بخشی از تقویت حافظه به بهبود عملکرد شناختی شما بازمیگردد. برای این که این کار را انجام دهید باید ذهن خود را برانگیزید. برای این کار باید دست به کارهای جدیدی بزنید که تابحال به سمت انجام دادن آنها نرفته بودید. با این کار ذهن خود را ملزم به یادگیری اطلاعات جدیدی پیرامون همان کار تازه میکنید.
سرگرمی جدیدی برای خود ایجاد کنید که به ذهن و بدن شما کمک کند. این کار میتواند شامل نقاشی کشیدن، آشپزی کردن یا باغبانی کردن باشد.
فعالیتهای فیزیکی میتواند به برانگیخته شدن مغز شما و بهبود عملکرد آن کمک کند. سعی کنید یک فعالیت جدید ورزشی مانند شنا، پیادهروی یا تای چی برای سالمندان را برای خود شروع کنید.
موسیقی و تقویت حافظه در سالمندان یک معجزه است
موسیقی میتواند به ذهن شما کمک بسیاری کند. زمانی که موسیقی گوش میدهید باید به دقت به آن توجه کنید، کلماتی که به زبان میآورید را با دقت گوش دهید، ادبیات عاطفی و احساسی که در آن نهفته شده را حس کنید و حتی گاهی اوقات لازم است آن را برای خودتان مرور کنید. همه اینها، زمانی که به موسیقی گوش میدهید به راحتی اتفاق میافتد.
سعی کنید هر روز به موسیقی گوش دهید. در یک تحقیقی که اخیراً انجام شد، نتایج جالبی از افرادی که سکته کرده بودند منتشر شد. از بین آن افراد، آنهایی که به مدت ۲ ماه هر روز به موسیقی گوش میدادند، قدرت حافظه و تمرکز خود را افزایش دادند.
موسیقی به شما آرامش میدهد که این برای مغز شما خیلی خوب است. زمانی که ذهن شما آرامش پیدا میکند، عملکردهای ذهن شما هم بهبود پیدا میکنند.
از مخفف کلمات برای تقویت حافظه خود استفاده کنید
برای این که برخی از اطلاعات را حفظ کنید، شاید بهتر باشد آنها را به شکل مخفف در بیاورید. مثلا دانشآموزان پشت کنکوری از این استراتژی برای بخاطر سپردن هزاران نام نویسنده کتاب در بخش تاریخ ادبیات استفاده میکنند تا در کنکور بهترین نتیجه را بگیرند. کار شما اینجا راحتتر از رتبه تکرقمی آوردن است. نیازی نیست برای رفتن به خرید نام فروشگاه و خیابانهایی که از آن رد میشوید را به شکل مخفف به خاطر بیاورید. سعی کنید نام میوه یا هر خرید دیگری که دارید را برای خود مخفف کنید. اینجا میتوانید کمی از خلاقیت خود هم بهره ببرید و اسمهای جذابی با آن تولید کنید.